مقایسه تاثیر رادیوگرافی پانورامیک معمولی و دیجیتال بر دوز جذبی ارگانهاي هدف

Size: px

Start display at page:

Download "مقایسه تاثیر رادیوگرافی پانورامیک معمولی و دیجیتال بر دوز جذبی ارگانهاي هدف"

Kelly Bruce Little
5 years ago
Views:

1 / پیاپی 36 مقایسه تاثیر بر دز جذبی ارگانهاي هدف #٢ 1 دکتر احمضا طلایی پر دکتر مریم عباسی ردق دکتر شیرین سخي مهندس ناصر لایی مهندس منصر جعفري زاده Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th استاد گره آمزشی رادیلژي دهان فک صرت دانشگاه آزاد اسلامی احد دندانپزشکی تهران 2- استادیار گره رادیلژي دهان فک صرت دانشکده دندانپزشکی پردیس بین الملل تهران 3- استادیار گره آمزشی رادیلژي دهان فک صرت دانشگاه آزاد اسلامی احد دندانپزشکی تهران 4 -عض هیي ت علمی مرکز ات تالاسمی دانشگاه مازنان 5 -عض هیي ت علمی پژهشگاه علم فنن هسته اي خلاصه: سابقه هدف: با تجه به عارض شناخته شده دز جذبی این با هدف تعیین میزان دز جذبی اندامهاي هدف با استفاده از انجام گرفت. ماد رشها: با طراحی تجربی به رش متقاطع انجام گرفت. جهت انجام این از RANDO phantom استفاده شد آن دز جذبی غده تیري ید غده پارتید تحت فکی چپ راست غده زیر زبانی مغز استخان فک بالا پایین با تسط دزیمتر (TLD) اندازه گیري گردید. دستگاه ( Cranex Tome (Cranex ( D,PAN/CEPH (Sordex استفاده شد. مجمع فانتم 54 مرتبه د سیستم تحت تابش قرار گرفت سپس TLD ها کدگذاري شده شرایط استاندارد سازمان انرژي اتمی دز هر عض مشخص گردید. داده ها تسط آزمن آماري t-test MANN-U-WHITNEYمرد آنالیز قرار گرفتند. یافته ها : این دز یافتی مجمع برابر 0/82±0/06 برابر 0/42±0/04 میلی سیرت میلی سیرت بد که این اختلاف بین د رش به لحاظ آماري معنی دار بد. (0/>P) همچنین حداکثر دز جذبی مربط به غدد تحت فکی حداقل آن مربط به غده تیري ید از لحاظ آماري معنی دار بد. (0/>P) نتیجهگیري: بر اساس این می تاند سبب کاهش دز جذبی اندامهاي حیاتی شد. کلید اژه ها: دندانی دزیمتري پرتتابی صل مقاله: 91/3/10 اصلاح نهایی: 91/6/18 پذیرش مقاله: 91/10/19 مقدمه: به حداقل رساندن دز جذبی ارگانهاي تحت تابش اشعه ایکس یکی از دغدغهه يا رادیلژي فک صرت بیماران می دیررس اشعه ایکس اساسی دندانپزشکان به یژه متخصصین باشد. اثرات احتمالی تشخیصی کمی نگران کننده است البته نه به دلیل این که دزهاي تابشی بالاست بلکه به دلیل تابشهاي غیرضرري (1, 2) اشعه ایکس همچنین به جهت افزایش فراانی معاینه نگرانی زیادي اشعه ایکس میان میان تمام گرههاي سنی افزایش مسي لین سلامت عممی ای ن را جامعه به خد جلب کرده است. مساله تجه سال 1931 الین تصیهها براي کاهش دز به تصیب رسید که امرزه ای ن حفاظت از اشعه یا تصیه ها تسط مجمع بینالمللی (NCRP) بطر مدام بازنگري م ی شد. # نیسنده مسي ل مکاتبات: دکتر مریم عباسی استادیار گره رادیلژي دهان فک صرت دانشکده دندانپزشکی پردیس بین الملل تهران پست الکترنیک: Maryamabassi56@yahoo.com تلفن:

2 Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th 28 مقایسه تاثیر بر دز جذبی اگر به مراحل تصیربرداري تجه کافی شد میتان با مقادیر کمتري اشعه اطلاعات قابل استفادهاي را از ها بدست آرد. رادیلژي براي کاهش تابشه يا غیرضرري سعی می شد از تکنیک هاي با دز جذبی کمتر همچنین براي بیمار از رپش سربی محافظ تیري ید استفاده شد تا حد ممکن از تکرار مجدد (2-5) پرهیزگردد. اما اگر این تمهیدات مفید اقع نشند عارض کتاه مدت به یژه ازمدت به خصص برخی اندام حساس مانند مغز استخان تیري ید ایجاد م ی سرطانها را به دنبال خاهد داشت. ارگان ه يا جد دارند که ای ن (1 2) شد که ناحیه سر گردن بحرانی مانند تیري ید مغز استخان غدد بزاقی ارگانها به اثرات دیررس اشعه ایکس حساس می باشند آسیب به این بافتها براي سلامت فرد مضر می باشد با تابش میزان زیادي اشعه ینیزان ناحیه سر گردن این ارگانها ریسک رادیبیلژیک 1 2 6) قرارمیگیرند. (7, پارهاي از مقالات به کاهش دز جذبی نسبت به اشاره شده است. (8 9) حالیکه بعضی محققین تفاتی بین این د سیستم مشاهده نکرده (2) اند. بنابران با تجه به کمبد اطلاعات این زمینه اختلاف برآرد میزان دز جذبی عدم بر ري د دستگاه مرد استفاده این Tome) cranex, cranex D PAN/CEPh هر د ساخت کشر بد. ساخت کشر فنلاند ای ن Sordex کشر فنلاند به منظر دز جذبی اندامهاي 9 گانه تسط راندفانتم گره رادیلژي دهان فک صرت احد دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران سال 1390 انجام گردید. ماد رش ها: این به رش تجربی متقاطع انجام شد. از یک فانتم معادل بافت زنده به نام Radiation Analog Dosimetry system))randoاستفاده Phantom شدکه ساخت کشر آمریکا شرکت RANDOPhantomاز پلاستیک Rando Alderson ایزسیانات بد که اطراف جمجمه سر یک انسان را پشانده ساخته شده است ناحی مانند نازفارنکس سینس ها از ها پر شده است. فانتم به قطعات مازي با ضخامت 5/2 سانتی متر تقسیم شده حفراتی به شکل استانه به اندازه 25 5 میلی متر قسمتهاي مختلف تعبیه شده که دزیمترها آن قرار می گیرند. این مطالعه هدف الیه محاسبهي (8 10) دز جذبی اندامهاي حساس( غده تیري ید غدد پارتید تحت فکی زیر زبانی مغز استخان مندیبل ماگزیلا) د نع مقایسهي آنها با یکدیگر بده است. براي دزیمتري از کریستالهاي ترملمینسانس فلراید لیتیم ( TLD100 ) به شکل قطعات مربع ابعاد میلی متر استفاده شد. این نع دزیمترها به دفعات قابل استفادهاند ات نشان داده که براي دزیمتري دزهاي کچک تکرار شنده بسیار دقیق با کفایت می باشند رش استفاده از دزیمترها به این ( ) صرت بد که ابتدا سازمان انرژي اتمی باید براي هر TLD کالیبراسین صرت میگرفت یک فاکتر کالیبراسین بدست میآمد که نهایت این باید TLD هر دز جذبی فاکتر کالیبراسین ضرب میشد. بعد از این مرحله TLD ها باید ابتدا یک ساعت حرارت 400 جه سانتی گراد سپس 2 ساعت حرارت 100 جه سانتی گراد قرار میگرفتند به این Anealingگفته می شد برابر با صفر کردن دزیمتر مرحله است سپس دزیمتر آماده براي تحت تابش قرار گرفتن فانتم بد. (8-11) TLDها به ترتیب فانتم 9 تا 6 قطعات جایگذاري شده فانتم دستگاه قرار میگرفت. دستگاه استفاده این مرد (Sordex, Tusula Finland)cranex Tome (Sordex, Tusula Finland)cranex D PAN/CEPh بد. بعد از ثابت کردن فانتم ري پایه قرار دادن آن دستگاه تسط نرهاي نشانگر مقعیت فانتم

3 Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th دکتر احمضا طلایی پر همکاران به ترتیبی تنظیم شد تا هر مرحله جابجایی مقعیت صحیح قابل تکرار باشد سپس یک همین مقعیت از فانتم تهیه شد. عبارت بد از T-MAT E Kodak, Dental film s15 ma 15 پارامترهاي kvp66 ( 15 30cmکه فانتم تحت تابش قرارگرفت اتماتیک با شرایط استاندارد بعد از آن فیلم ظاهر شدند. ها پرسسر سپس با پارامترهاي تابشی kvp -57 ma 10 (CCD- سنسر - s 11 فرکانس بالا: 40 کیلهرتز- (5) این براي شد. پیکسل که دز یافتی خاندن باشد فانتم این شرایط سایز 147/5 6/1 میلی سایز: 48 TLD 10 متر- میکرن ( تهیه تسط دستگاه قابل بار تحت تابش قرار گرفت براي افزایش دقت بعد از خاندنTLD این عمل سه مرتبه تکرارشد.پس از این مرحله TLD هابدن تماس دست از محفظه پلاستیکی محافظ خارج شدند بعد از ثبت شماره HolderTLD به سازمان انرژي اتمی ایران مرکز حفاظت برابرپرت منتقل شدند. اینمرکز دقیقه TLDها 10 دماي 100 جه سانتی گراد یک ساعت دماي 80 جه گراد نگه داشته سانتی شدند هدف از این کار جلگیري از محشدگی است این پدیده زمانی اتفاق می افتد که تعدادي از الکترنهاي داخل کریستال بدن این که گرم شند نر ساطع کنند TLD ها ارد دستگاه سپس خانده شدند که آن گاز نیترژن 100 صد از پدیده جلگیري جریان chemoluminecence داشت هدف از این کار ها TLD بد. تحت حرارت جه سانتی گراد قرار گرفتند بعد از خاندن دزیمترها حرارت به جه سانتی گراد رسانده شد بعد از محاسبات دز جذبی TLD هر نانکلن سپس بر حسب میلی سیرت مشخص شد این 63 بر حسب (8 12) عدد TLD جهت دزیمتري 9 عدد جهت برآرد اشعه زمینهاي مرد استفاده قرار گرفت. متسط دز هر ارگان با جمع کردن اعداد دزیمترهاي مرد استفاده آن ارگان تقسیم کردن آن بر تعداد دزیمترها کسر کردن میزان دز زمینهاي احتساب تعداد دفعات تابش بدست آمده دز طبق دسترالعمل زیر دسترالعمل محاسبه دز: محاسبه شد. mcv RL Dose ( msv): TL ( nc) C. F( ) 0 net nc RL TL ( net) TL gross BKG مقادیري که تزیع نرمال داشتند از آزمن استفاده آنهایی که تزیع نرمال نداشتند t-test MANN-U-WHITNEY استفاده گردید. از آزمن نهایت کلیه عملیات آنالیز دادهها تسط نرم افزار SPSS19 آزمن آماري MANN-U-WHITNEYانجام شد. یافته ها: t-test این میانگین دز جذبی 9 اندام پس از 10 بار تابش سه بار تکرار د رش محاسبه شد. میزان دز یافتی برابر اندامه يا 9 0/82±0/06 سیرت میلی گانه برابر 0/42±0/44 میلی سیرت بد که رش دیجیت لا صد 48/8 به طر متسط 0/04 میلیسیرت یا حدد کمتر از رش بد آزمن MANN-U-WHITNEY نشان داد که این اختلاف از لحاظ آماري معنیدار است. میزان دز یافتی بر حسب اندامهاي مرد مطالعه به تفکیک نع جدل 1 اراي ه شده است. این نشان داد حداقل اختلاف دز جذب شده د رش مربط به غده تحت فکی به میزان 35 صد حداکثر اختلاف مغز استخان ماگزیلا حددا 70 صد بده است آزمن t-test نشان داد که اختلاف دزهاي یافتی اندامهاي مرد د رش به لحاظ آماري معنی دار است. (0/>P)

4 مقایسه تاثیر بر دز جذبی جدل 1- میزان دز یافتی بر حسب رشهاي به تفکیک اندام هاي مرد نع صد کاهش دز Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th 28 اندام غده تیري ید کاننشنال 0/024±0/0 0/024±0/002 0/024±0/0006 0/051±0/0009 0/052±0/002 0/082±0/002 0/089±0/003 0/182±0/004 0/183±0/007 0/082±0/06 0/008±0/0009 0/009±0/0 0/009±0/005 0/026±0/0 0/027±0/002 0/027±0/004 0/03±0/000 0/118±0/005 0/119±0/008 0/042±0/044 یافتی از کاننشنال نتیجه آزمن 05 0/2 0/18 0/16 0/14 0/12 0/1 0/08 0/06 مغزاستخان ماگزیلا چپ مغزاستخان ماگزیلا راست غده پارتید چپ غده پارتید راست مغز استخان مندیبل غده زیر زبانی غده تحت فکی راست غده تحت فکی چپ جمع 0/04 0/02 0 نمدار - 1 تزیع دز جذبی برحسب نع به تفکیک اندامها

5 Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th دکتر احمضا طلایی پر همکاران بحث: این نشان داد که میزان دز یافتی به مراتب کمتر از میباشد همچنین دز یافتی تمام اندامه يا رش مرد نیز کمتر از است. مقایسه تسط که تسط مطالعه اي دز جذبی ارگانه يا Grunheid CBCT همکاران با هدف هدف بیماران طی ارتدنسی لترال سفالمتري انجام گردید آن از TLD ناحی سر گردن یک راندفانتم استفاده شد نتایج بدست آمده نشان داد که CBCTگرچه از لحاظ مانی تشخیصی سدمندتر است اما دز جذبی بالاتري را نسبت به لترال سفالمتري بدلیل فاکترهاي تابشی بالاتر دارد. منطقه تحت تابش سیعتر (15) این مطالعه مشابه مطالعه حاضر زمانی که از حداقل فاکترهاي تابشی استفاده شد دز جذبی اندامها نسبت به د دیگر تکنیک پایینتر است همچنین این مطالعه از راندفانتم TLD استفاده گردید اما دز جذبی غدد بزا یق تفکیک نشده است همچنین مقایسه انجام نگردیده است. که تسط مطالعه اي Noujeim مقایسه به د تکنیک همکاران با هدف از نع سنسر CCDبا استفاده از راندفانتم انجام گردید نتایج بدست امده نشان داد که کیفیت تغییر کنتراست بیشتر با فاکترهاي خشندگی به بزاقی نادیده گرفته شده است. مطالعهاي که تسط بده کیفیت تابشی بدست آمده تسط پایین همچنین تر (16) را داشتند. بهتر از آنها قابلیت این د پرداخته شده دز جذبی غدد همکاران به منظر Mahesh مقایسه براي تعیین مقعیت مرفلژي گردید اختلاف معنی داري بین این د تعیین تعداد ریشه ها مجارت با مندیبل جد نداشت مرفلژي سم نهفته کانال ریشه ملر تنها اختلاف معنی دار تعیین مقعیت ملرسم مندیبل که بد (17) بسیار دقیقتر از عمل کرد این مطالعه نیز تنها از نظر کیفیت مقایسه شدند اما نادیده گرفته شده بد. دز جذبی ارگانها مطالعه اي که تسط Gavala همکاران به منظر مقایسه دزهاي جذبی غدد بزاقی د رش آناتمیک راندفانتم یک انجام شد (TLD100) قرار گرفت نتایج ناحیه 16 نشان داد که کاهش دز رادی گرافی شرایطی که پایین گردد. ترین (8) تنظیمات از حداقل فاکتره يا جذبی دز راندفانتم نشده بد. همچنین ممکن بکار گرفته شد میتاند میسر این مطالعه نیز زمانی که تابشی استفاده شد اختلاف زیادي اندامها د تکنیک کمتر بد استفاده گردید مطالعهاي همچنین اما دز جذبی که تسطAlkurt میان مشاهده دز جذبی این غدد بزاقی مطالعه از همکاران بر ري 150 تصیر از 75 بیمار با هدف تا ثیر کاهش عامل تابشی کیفیت بر ري استفاده از صفحات تشدید سیستم صفحات تشدید انجام کننده کننده گردید کاهش دز جذبی میزان Medium- regular 25 Medium صد با دز براي بدن از دست رفتن کیفیت بدست آمد. (9) این مطالعه نیز از نظر دز جذبی شد جذبی عنان مقایسه شدند مشخص شد هنگامی به همراه پایینترین کاهش دز را به همراه دارد. غدد بزاقی نشده بد. مطالعهاي تنظیمات که بکار برده البته مطالعه فق دز نشده نحه اندازه گیري که تسط دز نیز Garsia Silva 80 دندان ملر سم نهفته مندیبل انجام

6 میلی 0 Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th 28 مقایسه تاثیر بر دز جذبی همکاران بر ري دز مثر به عنان فیلم راهنما براي CBCT انجام گردید نیز دز جذبی 16 ارگان حساس تسط راندفانتم TLD100 شد.بیشترین دز 5/2 میکرسیرت) براي کمترین دز( 2/7 میکرسیرت) مربط به فعلی است. بد. مطالعه فق شرایط با مطالعه مشابهی دارد اما دز جذبی غدد بزاقی به تفکیک نشده (13) هدف ارزیا یب لندمارکهاي جذبی مطالعه اي که تسط Kaeppler همکاران با تا ثیر آناتمیک بیمار با کاهش دز بر ري د سیستم صرت گرفت دقت تشخیص مشخص شد کاهش دز به طري که جزي یات آناتمیک قابل مشاهده باشند فقط قتی امکانپذیر است که از صفحات regular به شرطی نیز استفاده شد ه يا که با اکسپژري حداقل معادل یک صفحه تشدید کننده regular تهیه شند قا به کاهش دز بیمار نمایش که بیشتر خب جزي یات به آناتمیک میباشند. کاهش دز جذبی (14) این اناع فیلمها سیستمها تشخیص لندمارکهاي آناتمیک پرداخته شده دز جذبی غدد بزاقی نادیده گرفته شده است. مطالعه دیگري با هدف اندازهگیري دز رادیاسین بیماران طی اکسپژر Anthropomorphic فانتم تسط انجام (TLD100) 5 شد دستگاه مختلف فانتم یک از استفاده گردید طی 10 اکسپژر متالی اکسپز شد. 4 دستگاه از CCD یکی از دستگاه ها از پلیته يا PSP استفاده شد. تنظیمات اکسپژر تصیه شده تسط سازندگان مختلف براي تصیر خاص سایز بیمار مرد استفاده قرار گرفت غدد بزاقی اشعه را تمام دستگاه هاي میزان دستگاه Cranex Tome برابر 206 / (10) بد که نسبت به مطالعه حاضر (0/182 کمی جذبی است. بیشتر را بین این سایر مطالعه نیزغدد اندامها بزا یق داشتند. این میزان بیشترین جذب کردند. این میلی بیشترین سیرت سیرت) دز میزان اگر اشعه جذب شده غده بزاقی به تفکیک عنان نشده است. چه بعضی خارج دهانی منابع اظهار شده است که جایگزین کردن سیستم به جاي کاننشنال کاهش دز قابل تجهی را به دنبال ندارد آن به نع تکنیک (2) است. بد ایران دز اندامها نع فیلم یا سنسر اشاره اي نشده فانتم مرد مطالعه ما مربط به سازمان انرژي اتمی به طر مقت اختیار بخش رادیلژي قرار گرفته بد جهت اندازه گیري دز جذبی استفاده گردید. دز جذبی نیز به شیهاي بسیار حساس محاسبه شد بترتیبی که حداکثر ضریب تغییرات کمتر از 5 صد بد انحراف معیار بسیار کم تمام مراحل کاري نشان دهنده دقت نی کار میباشد. بیشتر به میتان بدن دز جذبی بالاتر بدن میلی کیفیت مناسب نسبت داد به علت جد سنسرها ي پایینتر نیاز تابشی آمپر جهت کسب رادیگرا یف را با. همچنین سریعتر نسبت دارد. از طرفی به فیلم فاکتر هاي Spatial Resolution (رزلشن فضایی) نیز کاهش نمییابد گیرنده داراي Detective quantum efficiency (کارایی جذب اشعه ایکس) بالاتري است نیاز گیرنده به اشعه ایکس به دز خطی کنتراست آن با دز مرتبط نیست که این مییابد اهمیت کمتري میباشد بدین پس امر همراه با کیفیت دلیل قابلیت تقیت کنتراست است. نتیجه گیري: kvp دارد. پاسخ که معنی آن کمتر بهتر به یک جمع بندي میتان گفت که میزان دز جذبی از کمتر بده این امر تمام اندامه يا اندازي سیستم ه يا مرد هم صادق است. اگرچه راه گران میباشد لی هزینه تهیه اختلاف چندانی ندارد. بنابراین مجمع بهتر است رادیلژیستها به یژه کلینیسین ها از استفاده کنند. لذا باید انتخاب براکتهاي ارتدنسی مناسب طی مانهاي ارتدنسی دقت بیشتري بعمل آید.

7 89 دکتر احمضا طلایی پر همکاران References: Downloaded from jrds.ir at 10: on Wednesday December 12th 28 1-Stewart C. Bushong. Radiologic Science for Technologists : Physics, Biology, and Protection. 9 nd ed. Saint Loui:Mosby; 2008.p: 415, ,535, , , White SC, Pharoah MJ. Oral Radiology - principles and interpretation. 5nd ed. Saint Louis: Mosby; 2004.p:15,16,22,37-40,78-79, Geist JR, Katz JO.Radiation dose-reduction techniques in North American dental schools.oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod Preston RJ. Radiation biology: concepts for radiation protection. Health Phys Jun;88(6): Apr;93(4): Gijbels F, Sanderink G, Wyatt J, Van Dam J, Nowak B, Jacobs R. Radiation doses of collimated vs non-collimated cephalometric exposures. Dentomaxillofac Radiol Mar;32(2): Wall BF, Kendall GM, Edwards AA, Bouffler S, Muirhead CR, Meara JR. What are the risks from medical X-rays and other low dose radiation? Br J Radiol Apr;79(940): Horn-Ross PL, Ljung BM, Morrow M. Environmental factors and the risk of salivary gland cancer. Epidemiology Jul;8(4): Gavala S, Donta C, Tsiklakis K, Boziari A, Kamenopoulou V, Stamatakis HC. Radiation dose reduction in direct digital panoramic radiography. Eur J Radiol Jul;71: Alkurt MT, Peker I, Usalan G, Altunkaynak B. Clinical evaluation of dose reduction on image quality of panoramic radiographs. J Contemp Dent Pract Jul 1;9(5): Gijbels F, Jacobs R, Bogaerts R, Debaveye D, Verlinden S, Sanderink G. Dosimetry of digital panoramic imaging. Part I: Patient exposuredentomaxillofac Radiol May;34(3): Gijbels F, Sanderink G, Wyatt J, Van Dam J, Nowak B, Jacobs R. Radiation doses of indirect and direct digital cephalometric radiography. Br Dent J Aug 14;197(3):149-52; discussion Kaeppler G, Dietz K, Reinert S. Possibilities of dose reduction in lateral cephalometric radiographs and its effects on clinical diagnostics. Dentomaxillofac Radiol Jan;36: Garcia Silva MA, Wolf U, Heinicke F, Gründler K, Visser H, Hirsch E. Effective dosages for recording Veraviewepocs dental panoramic images: analog film, digital, and panoramic scout for CBCT. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod Oct;106(4): Kaeppler G, Dietz K, Reinert S. The effect of dose reduction on the detection of anatomical structures on panoramic radiographs. Dentomaxillofac Radiol Jul;35(4): Grünheid T, Kolbeck Schieck JR, Pliska BT, Ahmad M, Larson BE. Dosimetry of a cone-beam computed tomography machine compared with a digital x-ray machine in orthodontic imaging. Am J Orthod Dentofacial Orthop. 22 Apr;141(4): Noujeim M, Prihoda T, McDavid WD, Ogawa K, Yamakawa T, Seki K, etal. Pre-clinical evaluation of a new dental panoramic radiographic system based on tomosynthesis method. Dentomaxillofac Radiol. 21 Jan;40: Mahesh MS, Mahima VG, Patil K. A comparative evaluation of film and digital panoramic radiographs in the assessment of position and morphology of impacted mandibular third molars. Indian J Dent Res. 21 Mar- Apr;22(2): / پیاپی 36

ا ج ن ز ر ه ش ر د ه د ا و ن ا خ ی گ ن ه ر ف ی ر ی ذ پ ب ی س آ و ی ن ی د ت ا د ا ق ت ع ا ن ی ب ه ط ب ا ر 2

س ا ن ش ر ا ک ی- ا ت س ا د- ه د ی ک چ 6931 بهار / ل و ا ه ر ا م ش / م ه د ز ا ی سال شناختی جامعه پژوهشهای Journal of Sociological Researches, 2017 (Spring), Vol.11, No.1 ن ا ج ن ز ر ه ش ر د ه د ا و ن ا